System kaucyjny. Wielu Polaków nadal nie wie, o co tu chodzi

- System kaucyjny to mechanizm promujący recykling i ponowne wykorzystanie opakowań. W Polsce zacznie on działać od października 2025 roku. Wtedy w sklepach zaczną pojawiać się napoje w opakowaniach objętych systemem, a więc takie, na których znajdzie się wyraźny znak kaucji z jej kwotą – podaje Ministerstwo Klimatu i Środowiska i od wielu miesięcy informuje, przekonuje, edukuje.

Zasada jest dosyć prosta. Za produkty w niektórych opakowaniach zapłaci się w sklepie więcej, ale będzie to kaucja, którą klient odzyska przy zwrocie butelki czy puszki. Może to być żywy pieniądz lu np. bon na kolejne zakupy. W systemie muszą brać udział sklepy od 200 metrów kwadratowych powierzchni, a mniejsze mają wybór – mogą do tego przystąpić, lub nie.

MKiŚ wyjaśnia:

• Przy zwrocie butelki plastikowej objętej systemem kaucyjnym, a więc ze znakiem systemu kaucyjnego, otrzymasz 50 groszy.
• Przy zwrocie puszki objętej systemem kaucyjnym, a więc ze znakiem systemu kaucyjnego, otrzymasz 50 groszy.
• Przy zwrocie butelki szklanej objętej systemem kaucyjnym, a więc ze znakiem systemu kaucyjnego, otrzymasz złotówkę.

Też w internecie

Uwaga, biorą w tym udział wyłącznie sklepy, które sprzedają produkty w takich opakowaniach. Dlatego niektóre, np. Rossman, właśnie wycofują taki towar ze swojej oferty, bo nie chcą przyjmować pustych opakowań.

I jeszcze jedno, opakowania będzie się oddawało do sklepu stacjonarnego, ale napoju nie trzeba tam kupić. System kaucyjny będzie też w sieci.

„System kaucyjny będzie obowiązywał w Polsce od 1 października 2025 na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego oraz rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska. Podstawę prawną znajdziesz na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska. System będzie obowiązywać we wszystkich sklepach w Polsce – zarówno stacjonarnych, jak i internetowych” - uczula Allegro i tłumaczy: „Jeśli prowadzisz sprzedaż wyłącznie online (brak powierzchni handlowej, powierzchnia magazynu nie jest wliczana), nie masz obowiązku przyjmować opakowań zwrotnych ani zwracać kaucji kupującym. Jeśli chcesz, możesz dobrowolnie zorganizować punkt zbiórki. Jako Allegro nie pośredniczymy w żaden sposób w zbieraniu pustych opakowań czy rozliczaniu kaucji z operatorem i kupującym”.

Wiele pytań

Mimo że o systemie mówi się dużo i od dawna, to nie wszyscy wiedzą, o co w tej zmianie chodzi. - Jako izba gospodarcza zrobiliśmy badania rynkowe na przełomie roku i okazało się, że tylko 35 proc. społeczeństwa rozumie, co to znaczy system kaucyjny. Liczymy na to, że nasza branża, która do tego się już przygotowuje, ale że przede wszystkim przyłączy się do nas Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które na ogólnopolską skalę zacznie komunikować, co to jest system kaucyjny i w jakim celu go wszyscy wprowadzamy – raportuje Dariusz Lizak, prezes zarządu Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”.

Mówi o badanach (instytut IQS), które wskazują, że prawie połowa Polaków połowa Polaków słyszała o systemie kaucyjnym, ale nie wie, na czym będzie polegać. Okazuje się także, że o piąty Polak deklaruje, że w ogóle o tym nie słyszał.

- Doświadczenia krajów, które niedawno wprowadziły system kaucyjny, takich jak Łotwa, Rumunia czy Słowacja, pokazują, że początkowy okres przejściowy wiązał się z pewnym zamieszaniem - mówi prezes izby i liczy na szeroką kampanię informacyjną prowadzoną wspólnie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska.

Badania pokazują, że konsumenci mają pozytywny stosunek do systemu kaucyjnego i do ochrony środowiska, dlatego wierzę, że będą gotowi zwracać butelki – kwituje Lizak.