Fotowoltaika w bloku - czy to się opłaca, co mówią przepisy?

Pomimo barier formalnych i organizacyjnych, rośnie zainteresowanie montażem fotowoltaiki na dachach budynków wielorodzinnych. Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe zaczynają dostrzegać potencjał w odnawialnych źródłach energii jako sposób na zmniejszenie kosztów eksploatacji części wspólnych. Warto więc przyjrzeć się, co obecnie mówią przepisy, jak wygląda kwestia opłacalności i kto może z tej opcji skorzystać.

Fotowoltaika w bloku – na czym polega ten proces?

Instalacja fotowoltaiczna w bloku nie różni się znacznie od tej w domu jednorodzinnym pod względem technologicznym. W dalszym ciągu mamy do czynienia z panelami zamieniającymi energię słoneczną na prąd oraz falownikiem przekształcającym go do postaci użytkowej. Różnica polega przede wszystkim na tym, że w budynkach wielorodzinnych energia z instalacji nie służy jednemu gospodarstwu, lecz wspólnym częściom budynku. Prąd może być wykorzystywany do zasilania oświetlenia klatek schodowych, wind, wentylacji czy monitoringu. Ważnym aspektem jest również fakt, że montaż wymaga zgody wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej, a także spełnienia warunków technicznych dotyczących nośności dachu i dostępu do słońca. Procedura wdrożenia jest bardziej skomplikowana, ale możliwa do przeprowadzenia.

Co mówią aktualne przepisy o fotowoltaice w blokach?

Polskie prawo dopuszcza montaż instalacji fotowoltaicznej na budynkach wielorodzinnych, ale wymaga spełnienia określonych warunków formalnych. Przede wszystkim, decyzję o instalacji podejmuje wspólnota mieszkaniowa lub spółdzielnia, zgodnie z zasadą większości głosów właścicieli lokali. Instalacja fotowoltaiczna może zasilać części wspólne nieruchomości, ale obecnie nie ma możliwości indywidualnego rozliczania energii między lokatorami. Istnieją również ograniczenia związane z lokalizacją budynku, jego wysokością oraz planem zagospodarowania przestrzennego. W przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze chronionym, niezbędna jest dodatkowa zgoda konserwatora zabytków. Formalności mogą być czasochłonne, jednak wiele firm oferuje pomoc w ich realizacji.

Jakie są realne korzyści z fotowoltaiki w bloku?

Korzyści wynikające z montażu instalacji fotowoltaicznej w budynku wielorodzinnym mogą być znaczne. Przede wszystkim mówimy o obniżeniu kosztów energii elektrycznej dla części wspólnych – to oznacza mniejsze rachunki dla każdego mieszkańca. Inwestycja zwiększa także wartość nieruchomości i jej atrakcyjność na rynku wtórnym. Kolejnym atutem jest poprawa efektywności energetycznej budynku, co może być istotne przy uzyskiwaniu dofinansowań lub grantów ekologicznych. Dodatkowo, wspólnoty mogą liczyć na pozytywny wizerunek i lepsze relacje z mieszkańcami, którzy coraz bardziej cenią rozwiązania proekologiczne.

Dla wspólnot, spółdzielni i budynków wielorodzinnych wprowadzono taryfę Prosumenta Lokatorskiego, która polega na tym, że każda wysłana do sieci kWh zostaje sprzedana, a środki pieniężne trafiają bezpośrednio na konto wspólnoty. Tak pozyskane kwoty mozna przeznaczać na dowolne cele statutowe.

Choć zwrot z inwestycji może być rozciągnięty na przestrzeni kilku lat, to długofalowo bilans jest bardzo korzystny.

Jakie są ograniczenia i bariery instalacji w budynkach wielorodzinnych?

Mimo rosnącego zainteresowania fotowoltaiką w blokach, nie każda wspólnota może sobie pozwolić na taką inwestycję. Jednym z głównych ograniczeń są kwestie techniczne – nie każdy dach posiada odpowiednią powierzchnię i nasłonecznienie. Trzeba też uwzględnić nośność konstrukcji oraz obecność innych instalacji, np. wentylacyjnych czy antenowych. Kolejnym problemem mogą być finanse – koszty instalacji rozkładają się na wszystkich mieszkańców, ale nie każdy może lub chce partycypować w wydatkach. Do tego dochodzi kwestia formalna – konieczność uzyskania zgód, projektów i uzgodnień może zniechęcać wspólnoty. Nie bez znaczenia jest także brak możliwości indywidualnego rozliczania energii, co mogłoby uczynić inwestycję bardziej opłacalną dla konkretnych mieszkańców.

Możliwości dofinansowania i programy wsparcia

W Polsce funkcjonuje kilka form wsparcia dla wspólnot i spółdzielni planujących montaż instalacji fotowoltaicznej. Najbardziej znany jest program „Prosument”, który choć pierwotnie skierowany do osób fizycznych, był też otwarty na wspólnoty. Obecnie w wielu województwach funkcjonują lokalne programy dofinansowań, a także możliwość uzyskania wsparcia z funduszy unijnych.

Warto sprawdzić warunki programów takich jak „Czyste Powietrze”, „Mój Prąd” czy regionalne konkursy w ramach RPO. Wsparcie może przyjąć formę dotacji, preferencyjnych pożyczek lub nawet leasingu energetycznego. Firmy specjalizujące się w takich realizacjach często pomagają także w procedurach związanych z pozyskaniem środków zewnętrznych, co może znacząco ułatwić cały proces.

Aktualnie wspólnoty, spółdzielnie i budynki wielorodzinne mogą składać wnioski o dofinansowanie do Banku Gospodarstwa Krajowego BGK, gdzie po pozytywnej weryfikacji można uzyskać dofinansowanie w wysokości 50% netto wartości inwestycji.

Kto może zainwestować we wspólną instalację fotowoltaiczną?

W inwestycję mogą zaangażować się wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie oraz zarządcy nieruchomości, którzy mają odpowiednie zgody właścicieli lokali. Najczęściej decyzja podejmowana jest na drodze uchwały, zatwierdzanej większością głosów. W praktyce często oznacza to aktywność zarządu wspólnoty, który przedstawia mieszkańcom propozycję wraz z kosztorysem i prognozowanymi oszczędnościami. Niekiedy inwestycja rozpoczynana jest na wniosek mieszkańców, którzy zwracają się do zarządu z inicjatywą. Ważne, aby odpowiednio wcześniej zaplanować spotkania, wyjaśnić wszystkie aspekty techniczne i prawne oraz zaprezentować możliwe formy finansowania. Przejrzysta komunikacja i zaangażowanie mieszkańców zwiększają szanse na powodzenie inwestycji.

Jak wygląda montaż i eksploatacja takiej instalacji?

Proces instalacji rozpoczyna się od audytu technicznego, który pozwala ocenić możliwości montażu paneli. Następnie przygotowywany jest projekt techniczny, dobierane są odpowiednie urządzenia, a firma instalacyjna przystępuje do realizacji. Montaż może potrwać od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od wielkości instalacji. Po zakończeniu prac następuje odbiór techniczny oraz zgłoszenie do operatora sieci. Eksploatacja systemu nie jest skomplikowana – nowoczesne instalacje wymagają minimalnej obsługi, a ich monitoring możliwy jest przez aplikacje mobilne. Warto zawrzeć umowę serwisową z firmą, która zainstalowała system, by mieć pewność regularnych przeglądów i szybkiej reakcji w razie awarii. Na terenie województwa Pomorskiego tego rodzaju inwestycję realizuje firma Technit a z pełną ofertą przygotowaną z myślą o współnotach mieszkaniowych można zapoznać się tutaj: https://technit.pl/fotowoltaika-spoldzielnia-mieszkaniowa/

Fotowoltaika w bloku to coraz bardziej realna i opłacalna opcja

Choć fotowoltaika w budynkach wielorodzinnych wiąże się z większą liczbą formalności i barier technicznych niż w przypadku domów jednorodzinnych, to jej realizacja jest jak najbardziej możliwa i coraz częściej wdrażana. Przepisy pozwalają na taką inwestycję, a dostępność programów wsparcia i rosnące ceny energii sprawiają, że montaż paneli może przynieść realne oszczędności. Kluczowe są dobre przygotowanie, wybór odpowiedniego wykonawcy oraz zaangażowanie mieszkańców. W perspektywie kilkunastu lat inwestycja ta może nie tylko się zwrócić, ale także uczynić budynek bardziej ekologicznym i nowoczesnym.