Togi elbląskich sędziów w depozycie u prezes?

Dziennikarz rozpoczął rozmowę od pytania do Beaty Morawiec, czy sprawdzała, gdzie jest jej sędziowska toga?

Pytanie nie było przypadkowe bowiem stowarzyszenie sędziów "Iustitia" podało dzisiaj taką informację:

"Sędziowie z Elbląga stracili togi. Specjalne środki bezpieczeństwa w związku z Marszem Tysiąca Tóg. Prezes Sądu Rejonowego w Elblągu nakazała pracownikom sekretariatów zebranie tóg sędziów i złożenie ich do depozytów. Odda w poniedziałek"

 -"Jest to delikatnie mówiąc żenujące, tym bardziej, że togi przekazane do dyspozycji sędziego są w jego dyspozycji, a nie dyspozycji prezesa

- tak Beata Morawiec skomentowała doniesienia o tym, że prezes Sądu Rejonowego w Elblągu oddała w depozyt togi sędziowskie do poniedziałku. W sobotę w Warszawie sędziowie będą maszerować w "Marszu Tysiąca Tóg".

Jest to troszkę śmieszne w wykonaniu pani prezes, bo tak naprawdę jeżeli sędzia będzie chciał uczestniczyć w Marszu Tysiąca Tóg to i tak weźmie w nim udział, bez względu na to, czy tą togę mu zabrano, czy nie"

- dodała Beata Morawiec, prezes stowarzyszenia sędziów „Themis”

Warszawski marsz rozpocznie się 11 stycznia o godz. 15. Uczestnicy marszu będą protestować przeciw tzw. ustawie kagańcowej, która zdaniem partii rządzącej ma „zdyscyplinować sędziów”. 

Przypomnijmy, że w połowie grudnia ubiegłego roku elbląscy sędziowie wyrazili sprzeciw wobec planowanych zmian w prawie, w tym celu na  zgromadzeniu ogólnym sędziów okręgu elbląskiego, które odbyło się 18 grudnia ub.r. sędziowie podjęli uchwałę:

-"Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu elbląskiego kierując się troską o przyszłość  naszej ojczyzny a także dobrem wymiaru sprawiedliwości stanowczo sprzeciwia się zapisom projektu ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawie o Sądzie Najwyższym nazywanej ustawą kagańcową. Wymieniony projekt przewiduje odejście dotychczasowego składu kolegium na rzecz kolegium sądu złożonego z prezesów sądów okręgowych i odpowiednio rejonowych, zmiany sposobu opiniowania kandydatów na wolne stanowiska sędziowskie poprzez ograniczenie realnego prawa środowiska sędziowskiego do formułowania oceny kandydata, odejście od dotychczasowego, przedstawicielskiego modelu samorządu sędziowskiego na rzecz ograniczenia zakresu kompetencji zgromadzeń, a nadto wprowadza stosowanie deliktów dyscyplinarnych, traktując działania podejmowane w celu kwestionowania istnienia stosunku służbowego osoby powołanej do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim jako najpoważniejsze wykroczenia przeciw wymiarowi sprawiedliwości. Projekt wskazuje również, że przedmiotem obrad kolegium oraz samorządu sędziowskiego nie mogą być sprawy polityczne, w szczególności zakazane jest podejmowanie uchwał wyrażających wrogość wobec innych władz RP i ich konstytucyjnych organów, a także krytyka podstawowych zasad ustroju RP w znacznym stopniu ogranicza swobodę wypowiedzi środowiska sędziowskiego wszędzie tam gdzie działania władzy ustawodawczej i wykonawczej wkraczają w sferę praworządności, praw obywateli do bezstronnego i niezależnego sądu. Zgromadzenie przypomina, że niezależność sądu i niezawisłość sędziowska są to zasady ustrojowe określające miejsce władzy sądowniczej w strukturze państwa, a ich celem jest zapewnienie każdemu obywatelowi optymalnej ochrony w konfrontacji z władzą wykonawczą i ustawodawczą. Niezawisłość sędziowska wolna od wszelkich wpływów i nacisków nie jest żadnym więc razie uprawnieniem sędziego, lecz jego podstawowym obowiązkiem i podstawową gwarancją działania wymiaru sprawiedliwości. Konstytucyjnym obowiązkiem ustawodawcy i władzy wykonawczej jest zaś ochrona niezawisłości sędziego i niezależności sądów, nie zaś je ograniczanie , czy niszczenie. Zgromadzenie wskazuje, że to właśnie samorządność sędziowska sprzyja umacnianiu niezawisłości sędziów oraz gwarantuje skuteczne sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Projektowane zmiany nie tylko ograniczają prawo sędziów do niezależnego od władzy wykonawczej decydowania o sprawach związanych z funkcjonowaniem sądownictwa, ale wręcz niszczą niezależność sędziowską  w istocie godząc w prawa każdego obywatela do rozpatrzenia spraw przez niezależny i bezstronny sąd. W tym ważnym momencie, być może najpoważniejszym w historii polskiego sądownictwa po 1989 roku, w głębokim poczuciu odpowiedzialności za stan praworządności zgromadzenie sędziów okręgu elbląskiego apeluje do sędziów by stali wiernie na straży prawa bez względu na podejmowane przez władzę wykonawczą i ustawodawczą próby niszczenia niezawisłości sędziów. Państwo prawne, demokracja i poszanowanie praw człowieka są bowiem nierozerwalnie ze sobą związane, a wszelkie próby ograniczania jednego z tych elementów są jednocześnie zamachem na dwa pozostałe"

Z kolei  - w ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości przedstawiony w Sejmie przez grupę posłów projekt zmian w ustawie - Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawie o Sądzie Najwyższym w żadnym przypadku nie ogranicza niezawisłości sędziów, którzy stanowią ważny element demokratycznego państwa prawa. Pozwoli on utrwalić konstytucyjny standard apolityczności sędziów oraz realizuje zasadę transparentności organów władzy sądowniczej i sędziów, która stanowi podstawową gwarancję demokratycznego państwa prawa.

Łukasz Nosarzewski